بازسازی سطح مفصل لگن چگونه است؟

بازسازی سطح مفصل لگن راهی برای بازگرداندن حرکت به کسانی است که درد، لذت راه رفتن را از آن‌ها گرفته است. تصور کنید دوباره بدون ناراحتی قدم بزنید، از پله‌ها بالا بروید یا حتی بدوید انگار زمان به عقب برگشته و مفصل لگن شما فرصتی دوباره برای زندگی یافته است. این جراحی، برخلاف تعویض کامل مفصل، ساختار طبیعی استخوان را تا حد امکان حفظ می‌کند و به شما اجازه می‌دهد سبک زندگی فعال خود را بدون محدودیت‌های همیشگی ادامه دهید.

بازسازی سطح مفصل لگن چیست؟

بازسازی سطح مفصل لگن یک روش جراحی پیشرفته برای درمان آرتروز شدید یا آسیب‌های مفصل لگن است که در آن به‌جای تعویض کامل مفصل، سطح مفصلی استخوان ران با یک پوشش فلزی جایگزین می‌شود. در این روش، سر استخوان ران حفظ شده و فقط سطح آن بازسازی می‌شود، که به حفظ آناتومی طبیعی و بهبود عملکرد مفصل کمک می‌کند. این جراحی معمولاً برای افراد جوان‌تر و فعال‌تر انجام می‌شود که نیاز به حفظ حرکت طبیعی مفصل دارند.

مزایای جراحی بازسازی مفصل لگن

مزایای جراحی بازسازی سطح مفصل لگن:

✅ حفظ بیشتر استخوان طبیعی: برخلاف تعویض کامل مفصل لگن، در این روش سر استخوان ران تا حد زیادی حفظ می‌شود.
✅ احساس طبیعی‌تر در حرکت: به دلیل باقی ماندن بخش زیادی از استخوان، بیمار پس از جراحی احساس بهتری نسبت به مفصل مصنوعی دارد.
✅ کاهش خطر دررفتگی: به دلیل استفاده از پروتزهای بزرگ‌تر، احتمال دررفتگی مفصل کمتر از تعویض کامل مفصل لگن است.
✅ امکان فعالیت‌های پرتحرک‌تر: این روش برای افراد جوان‌تر و فعال‌تر مناسب‌تر است، زیرا پس از جراحی می‌توانند به ورزش و فعالیت‌های فیزیکی بازگردند.
✅ امکان انجام جراحی مجدد آسان‌تر: در صورت نیاز به تعویض کامل مفصل لگن در آینده، این جراحی شرایط بهتری برای انجام آن فراهم می‌کند.

مراحل عمل بازسازی سطح مفصل لگن

عمل بازسازی سطح مفصل لگن طی چند مرحله انجام می‌شود. ابتدا بیمار تحت بیهوشی عمومی یا بی‌حسی نخاعی قرار می‌گیرد. سپس جراح یک برش روی قسمت جانبی یا خلفی لگن ایجاد می‌کند تا به مفصل دسترسی پیدا کند. در مرحله بعد، سطح آسیب‌دیده سر استخوان ران تراشیده و شکل‌دهی می‌شود تا برای قرارگیری پروتز آماده شود. یک کلاهک فلزی روی سر استخوان ران نصب شده و در صورت نیاز، سطح داخلی حفره استابولوم (حفره لگنی) نیز با یک پروتز فلزی پوشانده می‌شود تا حرکت مفصل روان‌تر و بدون درد انجام شود. پس از اطمینان از جایگذاری صحیح پروتزها، برش جراحی بسته شده و ناحیه موردنظر پانسمان می‌شود. در نهایت، بیمار وارد مرحله توان‌بخشی می‌شود که شامل تمرینات فیزیوتراپی برای بازیابی حرکت و قدرت مفصل است.

بیشتر بخوانید : علت ایجاد چرخش در استخوان لگن

بازسازی سطح مفصل لگن برای چه کسانی مناسب است؟

بازسازی سطح مفصل لگن برای افرادی مناسب است که به دلیل آرتروز شدید، نکروز آواسکولار (مرگ بافت استخوانی به دلیل کاهش خون‌رسانی) یا آسیب‌های مفصلی، دچار درد و محدودیت حرکت شده‌اند اما هنوز گزینه مناسبی برای تعویض کامل مفصل لگن نیستند. این روش معمولاً برای بیماران جوان‌تر (زیر ۶۰ سال)، فعال‌تر و افرادی که استخوان‌های قوی و سالمی دارند توصیه می‌شود، زیرا در مقایسه با تعویض کامل مفصل، امکان بازگشت به فعالیت‌های پرتحرک‌تری مانند دویدن، کوهنوردی و ورزش‌های سنگین را فراهم می‌کند. همچنین، این جراحی برای افرادی که می‌خواهند در آینده در صورت نیاز، تعویض کامل مفصل راحت‌تری داشته باشند، گزینه بهتری است. بااین‌حال، برای بیماران مسن‌تر، مبتلایان به پوکی استخوان یا افرادی که وزن بالایی دارند، این روش چندان مناسب نیست.

عوارض احتمالی بازسازی سطح مفصل لگن

مانند هر جراحی دیگری، بازسازی سطح مفصل لگن نیز می‌تواند با برخی عوارض همراه باشد. یکی از مهم‌ترین عوارض این روش، شکستگی گردن استخوان ران است که ممکن است در برخی بیماران رخ دهد و نیاز به تعویض کامل مفصل لگن را در آینده افزایش دهد. همچنین، ممکن است بیمار دچار واکنش‌های آلرژیک یا حساسیتی به یون‌های فلزی (ناشی از ساییدگی پروتز فلزی) شود که می‌تواند منجر به التهاب یا آسیب بافتی شود.

از دیگر عوارض احتمالی می‌توان به دررفتگی مفصل، عفونت محل جراحی، لخته شدن خون در پاها (ترومبوز ورید عمقی) و درد یا سفتی طولانی‌مدت مفصل اشاره کرد. در برخی موارد، ممکن است پروتز به‌درستی در جای خود باقی نماند و نیاز به جراحی مجدد ایجاد شود. بااین‌حال، انتخاب بیمار مناسب، مهارت جراح و رعایت مراقبت‌های پس از عمل می‌توانند خطر این عوارض را به حداقل برسانند. برای دانستن خطرات احتمالی جراحی مفصل لگن مطلب عوارض جراحی تعویض مفصل لگن را بخوانید.

تفاوت عمل بازسازی سطحی لگن با تعویض کامل مفصل لگن

✅ حفظ استخوان: در بازسازی سطح مفصل لگن، سر استخوان ران حفظ شده و فقط سطح آن با یک کلاهک فلزی پوشانده می‌شود، درحالی‌که در تعویض کامل مفصل لگن، سر استخوان ران به‌طور کامل برداشته و با پروتز مصنوعی لگن جایگزین می‌شود.

✅ مناسب برای افراد جوان‌تر: بازسازی سطح لگن بیشتر برای افراد جوان، فعال و با استخوان‌های قوی مناسب است، زیرا امکان بازگشت به فعالیت‌های پرتحرک را فراهم می‌کند. اما تعویض کامل مفصل بیشتر برای بیماران مسن‌تر یا افرادی با پوکی استخوان توصیه می‌شود.

✅ احساس حرکت طبیعی‌تر: در بازسازی سطح، به دلیل حفظ بیشتر ساختار طبیعی استخوان، حرکت لگن طبیعی‌تر احساس می‌شود. در تعویض کامل، به دلیل استفاده از ایمپلنت، ممکن است بیمار تا مدتی احساس سفتی یا محدودیت در حرکت داشته باشد.

✅ عمر مفید و نیاز به جراحی مجدد: بازسازی سطحی ممکن است بعد از چند سال نیاز به جراحی مجدد داشته باشد، اما انجام تعویض کامل پس از آن آسان‌تر خواهد بود. در مقابل، تعویض کامل مفصل معمولاً دوام طولانی‌تری دارد، اما اگر فرسوده شود، جراحی تعویض مجدد مفصل لگن پیچیده‌تر خواهد بود.

✅ ریسک‌های جراحی: در بازسازی سطح لگن، احتمال شکستگی گردن استخوان ران وجود دارد، درحالی‌که در تعویض کامل، خطر دررفتگی مفصل بیشتر است. همچنین، در بازسازی سطح، ممکن است بدن به یون‌های فلزی آزاد شده از پروتز حساسیت نشان دهد.

به‌طور کلی، انتخاب بین این دو روش به سن، سطح فعالیت، کیفیت استخوان و شرایط کلی بیمار بستگی دارد و باید با مشورت پزشک انجام شود.

سوالات متداول بازسازی مفصل لگن

نتیجه گیری

بازسازی سطح مفصل لگن یک روش جراحی پیشرفته و کارآمد برای افرادی است که دچار آسیب شدید مفصل لگن هستند اما هنوز گزینه مناسبی برای تعویض کامل مفصل محسوب نمی‌شوند. این روش با حفظ بیشتر استخوان طبیعی، کاهش خطر دررفتگی و ایجاد حس حرکت طبیعی‌تر، به بیماران امکان می‌دهد که پس از جراحی به زندگی فعال خود بازگردند. بااین‌حال، موفقیت این جراحی به انتخاب بیمار مناسب، مهارت جراح و رعایت مراقبت‌های بعد از عمل بستگی دارد. اگرچه ممکن است برخی عوارض مانند شکستگی استخوان یا واکنش‌های آلرژیک به فلز رخ دهد، اما در افراد واجد شرایط، این روش می‌تواند درد را کاهش داده، کیفیت زندگی را بهبود ببخشد و عملکرد مفصل را برای سال‌های طولانی حفظ کند. درنهایت، تصمیم‌گیری درباره انجام این جراحی باید با مشورت پزشک متخصص و بررسی دقیق شرایط بیمار انجام شود.