تعویض مفصل لگن | راهکاری نوین برای درمان

تعویض مفصل لگن یکی از پیشرفته ترین روش های موثر در جراحی ارتوپدی می باشد که زندگی بسیاری از افراد را بهبود بخشیده است. این جراحی زمانی انجام می‌شود که مفصل لگن به دلیل بیماری‌هایی مانند آرتروز، روماتیسم یا آسیب‌های جدی به‌ طور کامل از کار افتاده باشد و درد و محدودیت حرکتی فرد را تحت تأثیر قرار دهد. در این روش، مفصل آسیب ‌دیده با یک مفصل مصنوعی جایگزین می‌شود که می‌تواند عملکرد طبیعی لگن را بازگرداند. این جراحی، به‌ ویژه برای افرادی که به دلیل درد شدید قادر به انجام فعالیت‌های روزمره نیستند، یک راه‌حل کارآمد و مطمئن محسوب می‌شود.

تعویض مفصل لگن چیست؟

تعویض مفصل لگن جراحی است که در آن مفصل آسیب ‌دیده یا معیوب لگن با یک مفصل مصنوعی جایگزین می‌شود. در این جراحی، جراح متخصص قسمت ‌های آسیب ‌دیده استخوانی مفصل لگن را برمی دارد و آن‌ ها را با قطعات مصنوعی از جنس فلز، پلاستیک خاص یا سرامیک جایگزین می‌کند. هدف از این جراحی کاهش درد و بهبود عملکرد مفصل لگن است.

علت انجام عمل تعویض مفصل لگن چیست؟

عمل تعویض مفصل لگن به دلایل مختلفی انجام می‌شود که اغلب ناشی از بیماری ‌ها یا آسیب ‌هایی است که به لگن آسیب رسانده ‌اند. مهم‌ ترین علل انجام این جراحی، عبارتند از:

• آرتروز پیشرفته: بیماری‌هایی مانند آرتروز و روماتیسم مفصلی می‌توانند باعث تحلیل رفتن مفصل لگن شوند و درد و محدودیت حرکتی ایجاد کنند.
• آسیب‌ها و شکستگی‌ها: صدمات شدید، مانند شکستگی لگن، می‌توانند ساختار مفصل را به شدت تخریب کرده و نیاز به تعویض کردن مفصل را ضروری کنند.
• نکروز یا مرگ استخوان: در شرایطی مانند نکروز آواسکولار، جریان خون به استخوان قطع می‌شود که این امر موجب تخریب مفصل و درد شدید می‌شود.
• مشکلات مادرزادی یا ژنتیکی: برخی افراد به دلیل ناهنجاری‌های مادرزادی یا بیماری‌های ارثی دچار مشکلاتی در مفصل لگن می‌شوند که در صورت پیشرفت، ممکن است نیاز به جراحی پیدا کنند.
• درد مداوم و محدودیت حرکتی: وقتی درد مزمن و کاهش کیفیت زندگی با روش‌های درمانی غیرجراحی مانند فیزیوتراپی یا دارودرمانی قابل کنترل نباشد، جراحی به‌عنوان گزینه نهایی پیشنهاد می‌شود.
• این جراحی معمولاً با هدف بازگرداندن تحرک، کاهش درد، و بهبود کیفیت زندگی انجام می‌شود.

مراحل جراحی تعویض مفصل لگن

فرایند جراحی لگن به طور کلی شامل چند مرحله اصلی است. ابتدا، بیمار تحت بیهوشی عمومی یا بی‌ حسی اپیدورال قرار می‌گیرد تا در طول جراحی احساس درد نداشته باشد. سپس جراح با ایجاد یک برش در ناحیه مفصل لگن، به مفصل آسیب ‌دیده دسترسی پیدا می‌کند و قسمت‌ های آسیب ‌دیده استخوان و غضروف را برمی‌دارد. پس از آن، مفصل مصنوعی که اغلب از مواد فلزی، پلاستیکی یا سرامیکی ساخته شده است، به‌ دقت در محل مفصل طبیعی قرار می‌گیرد. این مفصل مصنوعی معمولاً شامل دو قسمت است: قسمت گوی  سر استخوانی  و قسمت کاسه  استابولوم . پس از قرار دادن مفصل جدید، بهترین جراح تعویض مفصل لگن، برش را بخیه زده و زخم را بسته و جراحی به پایان می‌رسد. پس از جراحی، بیمار تحت مراقبت ‌های بعد از عمل قرار می‌گیرد و معمولاً برای بهبود حرکت و توانبخشی از فیزیوتراپی بهره می‌برد.

انواع روش‌های تعویض مفصل لگن

این جراحی بسته به شرایط بیمار، نوع آسیب و تکنیک جراح به روش‌های مختلفی انجام می‌شود. عبارتند از:

• تعویض کامل مفصل لگن: در این روش، هر دو بخش مفصل لگن شامل سر استخوان ران و حفره لگنی (استابولوم) با اجزای مصنوعی جایگزین می‌شوند.
• تعویض نیمه مفصل لگن: در این روش تنها سر استخوان ران با یک پروتز مصنوعی جایگزین می‌شود و حفره لگنی دست ‌نخورده باقی می‌ماند. این روش معمولاً برای بیمارانی انجام می‌شود که دچار شکستگی استخوان ران شده‌اند و مفصل لگنی سالم است.
• تعویض مفصل لگن دوطرفه: در بیمارانی که هر دو مفصل لگن به شدت آسیب دیده‌اند، ممکن است جراحی به صورت همزمان یا طی دو مرحله انجام شود.

مزایای تعویض مفصل لگن

• یکی از اصلی‌ ترین مزایای این عمل ، کاهش یا حتی از بین رفتن درد شدید ناشی از آرتروز یا آسیب ‌های مفصلی است.
• این جراحی به بازیابی دامنه حرکتی مفصل کمک کرده و بیمار قادر به انجام فعالیت ‌هایی مانند راه رفتن، بالا رفتن از پله‌ ها و ورزش کردن می‌شود.
• با کاهش درد و بهبود حرکت، کیفیت زندگی بیماران بهبود می‌یابد. آن ‌ها فعالیت‌ های اجتماعی، ورزشی و روزمره خود را از سر می‌گیرند، که به افزایش اعتماد به نفس و رفاه روانی آن‌ ها کمک می‌کند.
• بعد از جراحی ، نیاز به مصرف داروهای مسکن و ضدالتهاب کاهش می‌یابد که این خود منجر به کاهش عوارض جانبی ناشی از مصرف طولانی ‌مدت داروها می‌شود.
• بیماران بعد از جراحی راه رفتن راحت ‌تر و ایستادن بدون درد را تجربه می‎کنند که باعث می‌شود زندگی روزمره آن ‌ها راحت ‌تر می‌شود.

بیشتر بخوانید : تعویض مفصل زانو چیست

انتخاب بهترین روش جراحی برای تعویض مفصل لگن

انتخاب بهترین روش جراحی برای تعویض مفصل لگن به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله وضعیت جسمی بیمار، نوع آسیب مفصل، سن، سطح فعالیت و ترجیحات فردی. روش‌ های مختلف جراحی به‌ طور خاص برای نیازهای مختلف بیماران طراحی شده‌اند. هر کدام  از روش های جراحی مفصل لگن مزایا و معایب خاص خود را دارند، به ‌طوری که انتخاب بین این دو بستگی به آناتومی بیمار و تجربه جراح دارد.

سوالات متداول تعویض مفصل لگن

نتیجه گیری

جراحی تعویض مفصل لگن یک روش موثر و پیشرفته برای بازگرداندن کیفیت زندگی بیمارانی است که از درد مزمن و محدودیت‌های حرکتی ناشی از آسیب یا بیماری‌های مفصلی رنج می‌برند. با پیشرفت‌های پزشکی، این جراحی ایمن‌تر و موفقیت‌آمیزتر شده و می‌تواند تحرک و راحتی را به بیماران بازگرداند. رعایت مراقبت‌های پس از عمل و همکاری با پزشک معالج در دوران بهبودی، نقش مهمی در افزایش اثربخشی این روش و کاهش خطر عوارض احتمالی دارد. برای اطمینان از مناسب بودن این جراحی، مشاوره دقیق با پزشک متخصص توصیه می‌شود.