جراحی شکستگی استخوان چگونه انجام می شود؟

جراحی شکستگی استخوان یکی از روش‌های حیاتی برای درمان شکستگی‌های پیچیده و بازگرداندن عملکرد طبیعی استخوان‌هاست. زمانی که شکستگی شدید باشد یا بافت‌های اطراف استخوان، مانند رگ‌ها و اعصاب، تحت تاثیر قرار بگیرند، جراحی به عنوان یک راهکار موثر برای تثبیت استخوان و تسریع در روند بهبودی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مقاله، به بررسی اهمیت جراحی شکستگی استخوان، موارد نیاز به جراحی، روش‌های مختلف آن و مراقبت‌های پس از عمل خواهیم پرداخت تا اطلاعات جامعی در اختیار افرادی که با این چالش روبرو هستند قرار دهیم.

جراحی شکستگی استخوان چیست؟

جراحی شکستگی استخوان، یک روش درمانی است که برای ترمیم شکستگی ‌های استخوانی انجام می‌شود و هدف آن بازیابی شکل و عملکرد طبیعی استخوان ‌های آسیب ‌دیده است. این جراحی معمولاً زمانی ضروری است که شکستگی به طور طبیعی جوش نخورد یا از طریق درمان‌ های غیرجراحی مانند گچ یا آتل درمان نشود. در این فرآیند، از ابزارهایی مانند پیچ، پلیت، میله یا خار برای تثبیت استخوان ‌ها استفاده می‌شود و در برخی موارد، نیاز به پیوند استخوان یا ترمیم بافت نرم آسیب ‌دیده نیز وجود دارد.

انواع روش‌های جراحی شکستگی استخوان

جراحی شکستگی استخوان با توجه به نوع و شدت شکستگی و موقعیت استخوان آسیب‌ دیده، به روش‌ های مختلفی انجام می‌شود. در اینجا برخی از انواع روش‌ های جراحی شکستگی استخوان آورده شده است:

جراحی باز (Open Reduction)

جراحی باز برای درمان شکستگی‌ های پیچیده و بزرگ که نیاز به دسترسی مستقیم به محل شکستگی دارند، انجام می‌شود. در این روش، جراح با ایجاد یک برش بزرگ در ناحیه آسیب ‌دیده، استخوان شکسته را به محل طبیعی خود باز می‌گرداند و آن را با استفاده از ابزارهای مختلف ثابت می‌کند. این روش به جراح امکان می‌دهد که دقیقا وضعیت شکستگی را مشاهده و اصلاح کند، به ویژه در شکستگی ‌هایی که قطعات استخوان به طور غیرطبیعی جابجا شده‌ اند. پس از جراحی، معمولاً از پیچ، پلیت یا سایر ابزارها برای تثبیت استخوان استفاده می‌شود.

جراحی بسته (Closed Reduction):

جراحی بسته زمانی استفاده می‌شود که شکستگی به ‌طور نسبی ساده باشد و بدون نیاز به برش ‌های بزرگ قابل تنظیم باشد. در این روش، جراح با استفاده از فشارهای دستی و ابزارهای خاص، قطعات شکسته استخوان را به ‌طور غیر جراحی و بدون نیاز به برش باز در جای خود قرار می‌دهد. این روش معمولاً در شکستگی ‌هایی که هیچ برشی در پوست وجود ندارد یا جابجایی استخوان کم است، کاربرد دارد.

جراحی با استفاده از پیچ و صفحه‌های فلزی (Plate and Screw Fixation):

در این روش جراحی، پس از باز کردن محل شکستگی، جراح از پیچ و صفحه‌ های فلزی برای تثبیت استخوان‌ های شکسته استفاده می‌کند. صفحه فلزی معمولاً بر روی سطح خارجی استخوان قرار می‌گیرد و با پیچ‌ هایی که به استخوان متصل می‌شوند، قطعات شکسته را در جای خود ثابت می‌کند. این روش به‌ ویژه در شکستگی‌ های دیافیز استخوان‌ ها یا شکستگی‌ هایی که نیاز به تثبیت قوی دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

استفاده از میله‌ها و گرافت‌ها در جراحی شکستگی:

در برخی از شکستگی‌ های پیچیده یا زمانی که استخوان دچار نقص جدی شده باشد، جراح از میله‌ های فلزی یا گرافت استخوانی استفاده می‌کند. میله‌ ها معمولاً در داخل استخوان قرار می‌گیرند و با استفاده از پیچ‌ ها ثابت می‌شوند تا قطعات شکسته را در جای خود نگه دارند. در مواردی که بخش ‌های بزرگی از استخوان از بین رفته باشد، پیوند استخوانی برای تحریک فرآیند بهبودی و ترمیم استخوان از بخش‌ های دیگر بدن بیمار یا اهدا کننده استفاده می‌شود. این روش‌ ها معمولاً برای شکستگی ‌های شدید یا شکستگی‌ های ناحیه‌ ای که به تنهایی قابل درمان نیستند، به‌کار می‌روند.

پیوند استخوان

در برخی موارد، به ویژه زمانی که بخشی از استخوان شکسته به طور کامل از بین رفته است، از پیوند استخوان استفاده می‌شود. در این روش، استخوان از یک قسمت دیگر بدن یا از منبع دیگری برداشته شده و به محل شکسته شده منتقل می‌شود تا فرآیند بهبودی تسریع یابد.

مراحل جراحی شکستگی استخوان

مراحل جراحی شکستگی استخوان معمولاً با ارزیابی دقیق وضعیت بیمار و نوع شکستگی آغاز می‌شود. ابتدا، بیمار تحت بیهوشی عمومی قرار می‌گیرد. سپس جراح با توجه به نوع شکستگی، برش لازم را ایجاد کرده یا از طریق جراحی بسته با ابزارهای خاص، استخوان‌ های شکسته را در محل خود تنظیم می‌کند. در مراحل بعدی، جراح از وسایل تثبیت‌ کننده مانند پیچ، صفحه ‌های فلزی، میله‌ها یا گرافت ‌ها استفاده می‌کند تا قطعات شکسته به ‌طور محکم در جای خود قرار گیرند. در برخی موارد، اگر بخش‌ هایی از استخوان از بین رفته باشد، پیوند استخوان انجام می‌شود. پس از تثبیت استخوان، برش ‌ها بخیه زده شده و ناحیه جراحی پانسمان می‌شود. در نهایت، بیمار به اتاق ریکاوری منتقل شده و تحت مراقبت ‌های بعد از جراحی قرار می‌گیرد.

جراحی شکستگی در چه زمانی انجام می شود؟

جراحی شکستگی زمانی انجام می‌شود که شکستگی به ‌قدری شدید باشد که درمان ‌های غیرجراحی مانند گچ یا آتل قادر به تثبیت استخوان‌ها نباشند یا زمانی که شکستگی موجب جابجایی قطعات استخوانی به اندازه‌ای باشد که نتوانند به‌ طور طبیعی جوش بخورند. همچنین، در مواردی که شکستگی همراه با آسیب به بافت ‌های نرم یا عروق خونی باشد، جراحی برای جلوگیری از عوارض و بهبود صحیح استخوان ضروری است. علاوه بر این، در شکستگی ‌های باز که استخوان از پوست بیرون زده است یا در شکستگی ‌های مفصل ‌ها که باعث اختلال در عملکرد مفصل می‌شود، جراحی به منظور بازیابی عملکرد و جلوگیری از عوارض طولانی‌ مدت انجام می‌گیرد. تصمیم به جراحی معمولاً بر اساس ارزیابی دقیق وضعیت بیمار و نوع و محل شکستگی گرفته می‌شود.

جراحی شکستگی در چه نواحی قابل انجام است؟

جراحی شکستگی در انواع مختلف شکستگی‌ ها و در نواحی مختلف بدن انجام می‌شود. برخی از نواحی رایج که در آن‌ ها جراحی شکستگی انجام می‌شود، عبارتند از:

• استخوان ‌های بازو و ساعد: در شکستگی‌ استخوان ‌های بازو و ساعد، جراحی برای تثبیت قطعات شکسته با استفاده از پیچ، صفحه‌های فلزی یا میله‌ های داخلی انجام می‌شود.
• استخوان ‌های ران و پا: شکستگی ‌های استخوان ران و ساق پا معمولاً نیاز به جراحی دارند، به ‌ویژه اگر شکستگی باعث جابجایی قطعات استخوانی یا آسیب به بافت‌ های نرم شود. میله‌ ها و پیچ‌ ها برای تثبیت استخوان در این نواحی استفاده می‌شوند.
• استخوان‌ های لگن: شکستگی‌ های لگن که معمولاً در اثر سقوط یا تصادفات رخ می‌دهند، به دلیل نزدیکی به ارگان‌ های حیاتی نیاز به جراحی پیچیده ‌تری دارند. جراحی شامل استفاده از صفحه‌ های فلزی و پیچ‌ ها برای تثبیت استخوان ‌ها می‌باشد. اگر شکستگی به مفاصل لگن نیز رسیده باشد، نیازمند جراحی تعویض مفصل لگن نیز می باشد.
• استخوان‌ های ستون فقرات: در شکستگی‌ های ستون فقرات ، جراحی برای تثبیت استخوان‌ های شکسته و جلوگیری از آسیب به نخاع یا اعصاب انجام می‌شود. این جراحی‌ ها معمولاً با استفاده از پیچ‌ ها و ابزارهای خاص برای تثبیت ستون فقرات انجام می‌گیرند.
• استخوان ‌های دست و پا: شکستگی‌ های دست و پا که شامل انگشتان، مچ، یا سایر بخش‌ های دست و پا می‌باشند، به جراحی نیاز دارند تا استخوان‌ها در موقعیت صحیح قرار بگیرند و به ‌طور صحیح جوش بخورند.
• استخوان‌ های صورت و فک: در شکستگی ‌های صورت و فک، جراحی برای بازیابی شکل طبیعی صورت و جلوگیری از اختلال در عملکرد مفاصل و اعصاب صورت ضروری است.

مراقبت ‌های پس از جراحی شکستگی استخوان

این مراقبت ها برای تسریع روند بهبودی و جلوگیری از عوارض احتمالی ضروری است. در اینجا برخی از نکات مهم مراقبتی پس از جراحی شکستگی استخوان آورده شده است:

• استراحت و محدود کردن فعالیت ‌ها: پس از جراحی، باید به مدت معینی استراحت کنید و از انجام فعالیت ‌های سنگین، ورزش‌ ها یا هرگونه فشار به ناحیه آسیب ‌دیده خودداری کنید. این کمک می‌کند تا استخوان ‌ها به درستی جوش بخورند.
• مصرف داروهای تجویز شده: مصرف داروهای مسکن، آنتی‌بیوتیک و هر دارویی که پزشک تجویز کرده است، بسیار مهم است. این داروها به کاهش درد، جلوگیری از عفونت و تسریع روند بهبودی کمک می‌کنند. همچنین باید از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی خودداری کنید، مگر اینکه پزشک تجویز کرده باشد.
• نگهداری از گچ یا پانسمان: در صورتی که برای تثبیت شکستگی از گچ، آتل یا پانسمان استفاده می‌شود، باید مراقب باشید که آن ‌ها خیس و دستکاری نشوند. در صورت لزوم، پزشک شما گچ یا پانسمان را برای بررسی و تنظیم مجدد تغییر خواهد داد.
• کنترل خونریزی: در صورتی که خونریزی خفیف از محل جراحی یا شکستگی مشاهده کردید، باید ناحیه را تمیز کرده و فشار ملایمی وارد کنید. در صورت خونریزی شدید یا ادامه ‌دار، فوراً با پزشک یا اورژانس تماس بگیرید.
• دوران بهبودی و تورم: تورم و کبودی در اطراف ناحیه جراحی طبیعی است. برای کاهش تورم، از کمپرس سرد  البته نه به طور مستقیم روی پوست  استفاده کنید. همچنین، خوابیدن با سر بالا به کاهش تورم کمک می‌کند.
• شستشوی محل جراحی: محل جراحی باید تمیز و خشک نگه داشته شود. برای شستشوی آن از دستور پزشک خود پیروی کنید و از تماس آب با محل جراحی خودداری کنید تا از عفونت جلوگیری شود.
• پیشگیری از عفونت: به محل جراحی و گچ  توجه کرده و هرگونه علامت عفونت مانند قرمزی، تورم زیاد، یا ترشحات غیرطبیعی را به پزشک اطلاع دهید. برای جلوگیری از عفونت، پزشک آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند.
• فیزیوتراپی و حرکات اصلاحی: پس از مدتی، برای بازگرداندن حرکت و قدرت به ناحیه آسیب ‌دیده، فیزیوتراپی و تمرینات اصلاحی شروع می‌شود. انجام تمرینات طبق دستور پزشک، به بازگشت سریع تر به فعالیت‌ های روزمره کمک خواهد کرد.

سوالات متداول جراحی شکستگی استخوان

نتیجه گیری

جراحی شکستگی استخوان یک فرایند پیچیده است که نیاز به دقت، مراقبت و پیگیری مستمر دارد. هرچند جراحی به بهبودی سریع ‌تر و بازگشت به زندگی روزمره کمک می‌کند، اما رعایت دستورالعمل‌ های بهترین جراح، استراحت کافی و مراقبت ‌های پس از جراحی برای دستیابی به نتایج مطلوب از اهمیت بالایی برخوردار است. توجه به جزئیات و صبر در طول دوران بهبودی به جلوگیری از عوارض و تضمین بهبودی کامل کمک می‌کند. با پیگیری دقیق و حمایت مناسب، دوباره به فعالیت‌ های خود بازگشته و از زندگی بدون درد و محدودیت لذت ببرید.