شکستگی لگن، آسیب جدی استخوانی است که در اثر ضربه های شدید یا زمین خوردن رخ میدهد. لگن به عنوان یکی از مهم ترین بخش های اسکلت بدن، نقش کلیدی در حفظ تعادل، حرکت و انتقال وزن بدن دارد. شکستگی در این ناحیه به شدت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار میدهد و اگر به موقع و به درستی درمان نشود، عوارض جبران ناپذیری به دنبال خواهد داشت. در این مقاله به بررسی جامع شکستگی لگن، علل و علائم آن، روش های تشخیص، درمانهای موجود، راهکارهای پیشگیری و پیامدهای عدم درمان میپردازیم.
شکستگی لگن چیست؟
لگن از چندین استخوان تشکیل شده که مهم ترین آن ها استخوان خاصره، استخوان نشیمنگاه یا ایسکیوم و استخوان شرمگاهی هستند. شکستگی لگن، به شکسته شدن هر یک از این استخوان ها یا مجموعه ای از آن ها گفته میشود که در قسمت های مختلف لگن اتفاق میافتد. این شکستگی ها بسته به شدت آسیب از ترک خوردگی های کوچک تا شکستگی های پیچیده و باز متغیر میباشند.
اگر میخواهید اطلاعات دقیقتر و تخصصیتری درباره شکستگی مفصل لگن داشته باشید، یا نیاز به مشاوره مستقیم با یک پزشک باتجربه در این زمینه دارید، میتوانید با دکتر امیرحسین مجدی ،متخصص ارتوپدی و بهترین جراح تعویض مفصل لگن در تهران تماس بگیرید. ایشان با سالها تجربه در انجام جراحیهای مفصل و توانبخشی پس از آن، میتوانند راهنماییهای لازم را متناسب با شرایط بدنی شما ارائه دهند. برای هماهنگی وقت مشاوره، لطفا با شمارههای زیر تماس بگیرید:
علتهای شکستگی مفصل لگن
- سقوط و زمین خوردن: به خصوص در افراد مسن که استخوان هایشان ضعیف است.
- تصادفات رانندگی یا موتورسواری: ضربه های شدید و ناگهانی که باعث شکستگی استخوان های لگن میشوند.
- آسیب های ورزشی: در ورزش های برخوردی یا سقوط از ارتفاع.
- بیماری های استخوانی: مانند پوکی استخوان، که مقاومت استخوان را کاهش میدهد و احتمال شکستگی را افزایش میدهد.
علائم و نشانه های شکستگی لگن
علائم شکستگی واضح و دردناک است و شامل موارد زیر میشود.
- درد شدید در ناحیه لگن، کشاله ران یا ران که با حرکت تشدید میشود.
- ناتوانی در ایستادن یا راه رفتن به دلیل درد و ضعف.
- تورم و کبودی در ناحیه آسیب دیده.
- کوتاهتر شدن یکی از پا ها یا چرخش لگن که علامت جابجایی استخوان است.
- احساس کرختی یا ضعف در پاها که نشانه آسیب عصبی همراه است.
تشخیص شکستگی لگن
تشخیص شکستگی لگن با معاینه بالینی دقیق شروع میشود، جایی که پزشک با بررسی علائم و نشانه های بیمار مانند درد شدید، تورم، کبودی و محدودیت حرکت در ناحیه لگن و ران، به احتمال شکستگی پی میبرد. علاوه بر این، پزشک وضعیت پا ها را از نظر طول و زاویه چرخش بررسی میکند، زیرا در برخی موارد شکستگی باعث کوتاه تر شدن یا تغییر موقعیت یکی از پاها میشود. همچنین بررسی وجود آسیب های عصبی یا عروقی که همراه شکستگی رخ داده است، بخش مهمی از معاینه فیزیکی است.
برای تایید نهایی و تعیین نوع و محل دقیق شکستگی، از روش های تصویربرداری استفاده میشود. رادیوگرافی ساده معمول ترین و اولیه ترین روش است که شکستگی های استخوانی را نشان میدهد. در موارد پیچیده یا هنگامی که تصاویر اشعه ایکس کافی نباشد، سی تی اسکن کمک میکند تا دید دقیق تری از شکستگی و آسیب های احتمالی اطراف استخوان ها به دست آید. گاهی نیز امآ ر آی برای بررسی آسیب رباطها، عضلات و عروق مورد استفاده قرار میگیرد تا برنامه درمانی مناسبی طراحی شود.
روشهای درمان شکستگی لگن
درمان این شکستگی بستگی به نوع، شدت و محل آن دارد و به صورت غیر جراحی یا جراحی انجام میشود. در ادامه هر کدام از این موارد را توضیح میدهیم.
درمان غیر جراحی
برای شکستگیهای ساده و بدون جابجایی.شامل استراحت طولانی مدت، استفاده از عصا یا واکر، داروهای ضد درد و فیزیوتراپی جهت حفظ حرکت و جلوگیری از ضعف عضلانی است.
درمان جراحی
برای شکستگیهای پیچیده، جابجا شده یا شکستگی های همراه با آسیب های عصبی و عروقی که این جراحی شامل تثبیت استخوانها با استفاده از پیچ، صفحات فلزی یا پروتز مفصل لگن است تا استخوان ها به درستی جوش بخورند. بعد از جراحی، فیزیوتراپی برای بازگرداندن حرکت و تقویت عضلات ضروری است.
پیشگیری از شکستگی لگن
مراقبت از استخوانها با تغذیه مناسب حاوی کلسیم و ویتامین D.
انجام ورزشهای منظم برای افزایش قدرت و تعادل عضلانی.
پیشگیری از سقوط با حذف موانع در خانه، استفاده از کفش مناسب و نصب دستگیره در سرویس بهداشتی.
کنترل بیماری های زمینه ای مانند پوکی استخوان با درمان های دارویی.
معاینات منظم پزشکی برای بررسی سلامت استخوانها.
عوارض عدم درمان شکستگی لگن
اگر این مشکل درمان نشود یا به درستی پیگیری نگردد، عوارض متعددی بروز میکند. در ادامه برخی از عوارض عدم درمان شکستگی لگن بیان شده است.
- کاهش شدید توان حرکتی و ناتوانی دائمی در راه رفتن.
- تشکیل غیرطبیعی استخوان ها مانند کوتاهی یکی از پاها یا تغییر شکل لگن.
- عفونت در محل شکستگی.
- آسیب های عصبی و عروقی که باعث ضعف یا فلج پا میشود.
- افزایش خطر لخته شدن خون و مشکلات قلبی ریوی به دلیل بی حرکتی طولانی.
سوالات متداول شکستگی لگن
زمان بهبودی بستگی به شدت شکستگی و روش درمان دارد، اما بین ۸ تا ۱۲ هفته طول میکشد تا استخوان ها به طور کامل جوش بخورند و بیمار بتواند فعالیت های روزمره خود را انجام دهد.
پس از بهبودی اولیه و با تایید پزشک، انجام ورزش های مناسب و فیزیوتراپی برای بازگشت به حالت طبیعی و جلوگیری از ضعف عضلانی بسیار مهم است.
هرچند افراد مسن به دلیل کاهش تراکم استخوان بیشتر در معرض این آسیب هستند، اما شکستگی لگن در جوانان هم به دنبال تصادفات شدید یا ضربه های ناگهانی رخ میدهد.
نتیجهگیری
شکستگی لگن یک آسیب جدی است که نیازمند تشخیص سریع و درمان به موقع میباشد. شناخت علل، علائم و راه های پیشگیری از آن به کاهش خطر بروز این آسیب کمک میکند و از پیامد های ناخوشایند جلوگیری نماید. درمان صحیح، چه غیرجراحی و چه جراحی، همراه با مراقبت های پس از آن و انجام فیزیوتراپی، کلید بازگشت به زندگی طبیعی بیماران است. توجه به پیشگیری و مراقبت از استخوان ها، خصوصا در سالمندان، اهمیت ویژه ای دارد تا احتمال شکستگی کاهش یابد و سلامت عمومی حفظ شود.